Başkent’te, havaların soğumasıyla birlikte bacalardan çıkan duman miktarı da artmaya başladı. Yetkililer, vatandaşların kışın ısınmak için kullandığı sobaların sebep olduğu karbonmonoksit zehirlemeleri konusunda uyarılarda bulundu. Soba zehirlenmelerine bağlı ölümlerin gereğinden fazla kömür kullanımı, bakımsız baca ve soba ve kurulumunda kullanılan malzemelerin kalitesizliğinden kaynaklandığı belirtiliyor. Ulus’taki tarihi Sobacılar Çarşısı esnafı, doğru soba kurulumu ve kullanımı konusuna dikkat çekti. 30 yıldır çarşıda esnaflık yaptığını belirten Ferhat Yazıcı, şunları söyledi:
ÖNEMLİ OLAN SOBA TERCİHİ
“Önemli olan doğru soba tercihi. Sobanın türü konusunda tercih yaptıktan sonra dökümünün orijinal olup olmadığına, kova ve iç yeleğin çelik olup olmadığına dikkat edilmeli. Piyasada çok fazla marka var ama kimse bunların faaliyette olup olmadığına bakmıyor. Marka fabrikayı beş yıl önce kapatmış ve stoktaki malları satıyor. Ya da merdiven altı üretim yapanlar, hurdacıdan üst döküm malzemesi ve sac alarak 15 liraya soba yapıyor. Bunlar piyasada 150-200 TL’ye satılıyor. Bu tür sobalarda bir sorun çıktığında karşınızda muhatap bulamazsınız.
AYDA BİR BORU VE BACA TEMİZLİĞİ
Kurulum aşamasında ise boruların dizilişine bakılmalı. Borunun çapı, sobanın çıkışına göre olmalı. Doğru ısınma için 5 boruyu geçmeyecek şekilde bir kurulum yapmalıyız. Yani daha fazlası da ısıtır ama sayı arttıkça kömür tüketimi artar. Baca ve boru temizliğine de dikkat edilmeli. Kış boyunca en kötü ayda bir boru ve baca temizlenmeli.”
GECE KÖMÜR ATILMAMALI
Çarşının en eski esnafları arasında yer alan Ahmet Soydan ile Şakir Sepetçioğlu ise soba yakılırken dikkat edilmesi gerekenler konusunda bilgi verdi. Soydan, “Soba üstten yakılmalı. Önce kömür doldurulmalı, sonra çırayla tutuşturulmalı. Bu şekilde duman olmaz” diye konuştu. Sepetçioğlu, “Sobaya gece de yansın diye kömür atmak çok riskli. Herkes uyuduğu için sobadan çıkacak duman fark edilmez. Tavsiyemiz, uykuya yakın saatlerde kömürün daha yavaş yanmasını sağlamak için sobanın kapağında az bir aralık bırakılması ya da kömür yerine odun atılması” ifadelerini kullandı.
FİYATLAR 35-BİN 500 TL ARASINDA DEĞİŞİYOR
Öte yandan soba fiyatları da üretildiği malzeme ve türüne göre değişkenlik gösteriyor. Sac sobalar kalitesine göre 35 ilâ 250 TL arasında satın alınabilirken, döküm sobaların fiyatları ise 150 TL’den başlayıp bin 500 TL’ye kadar yükseliyor.