AR-GE Harcamaları Son 10 Yılda 1 Trilyon Liraya Yaklaştı

Türkiye'de son 10 yıl içinde yapılan AR-GE harcamaları, toplamda 1 trilyon liraya yaklaşarak önemli bir artış gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2014 yılında 17,6 milyar lira seviyesinde olan AR-GE harcamaları, 2023 yılına kadar yaklaşık 21,5 kat artarak 377,5 milyar liraya ulaştı. 2022'de 198,6 milyar liraya, 2021'de ise 101,7 milyar liraya çıkan bu harcamalar, Türkiye'nin savunma sanayi ve teknolojideki büyümesine büyük katkı sağladı.

Gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki AR-GE harcamasının oranı 2014'te yüzde 1,01 iken, 2023'te bu oran yüzde 1,42'ye çıktı. 10 yıllık süreçte, AR-GE harcamalarının çoğunluğu şirketler tarafından finanse edilirken, devletin katkısı ise yüzde 32 civarında oldu.

AR-GE alanındaki insan kaynağı da önemli bir artış gösterdi. 2014 yılında 155 bin 444 olan toplam AR-GE personeli sayısı, 2023’te 290 bin 850’ye yükseldi. Kadın AR-GE personelinin oranı yüzde 34,1’e ulaşırken, doktoralı personel oranı da arttı. 2023’te AR-GE personelinin yüzde 31’i doktora seviyesinde eğitim almıştı.

Yüksek teknoloji AR-GE harcamaları da dikkat çeken bir büyüme gösterdi. 2015 yılında 2,3 milyar lira olan yüksek teknoloji AR-GE harcamaları, 2023’te 66,3 milyar liraya çıkarak 28 kat arttı. 2023 yılı itibarıyla, imalat sanayisindeki AR-GE harcamasının yüzde 47,5’i yüksek teknoloji faaliyetlerinden geldi.

TÜİK verilerine göre, AR-GE harcamaları açısından en fazla yatırımı yapan bölgeler sırasıyla Ankara, İstanbul ve Kocaeli olurken, yüksek teknoloji yatırımlarının büyük bir kısmı da bu bölgelerde gerçekleşti.